OFF 2023: van Alexander Raskatov tot Albert van Abbe

Van 3 tot en met 12 maart kan het publiek in het festivalhart, de foyer van Nationale Opera & Ballet, rekenen op bijzondere ervaringen en verrassingen. De zaterdagmiddagen van 4 en 11 maart zijn hierbij uitschieters, met volledig gratis bij te wonen optredens en artist talks. De jonge operazangers van De Nationale Opera Studio verzorgen een muzikaal optreden en gevestigde artiesten in de operawereld, zoals regisseur Peter Sellars en componist Alexander Raskatov, delen hun ideeën over de kunstvorm.

Maar op het programma prijken ook namen die de operaliefhebber waarschijnlijk (nog) niet bekend in de oren klinken, zoals die van Albert van Abbe (dj en producer van kunstzinnige techno) en OTION (een sterk door hiphop geïnspireerde muzikant, spoken word-artiest en danser).
 

Vertellen van verhalen

Een vreemde combinatie? Niet volgens Ted Tettero, die sinds 2020 als programmeur verantwoordelijk is voor het contextprogramma van het festival. “Opera draait in essentie om het vertellen van verhalen. Dat is wat de verschillende artiesten binnen dit programma ook doen, zij het in hun eigen vorm en in hun eigen taal. Dat het kan schuren, maakt het juist spannend.”

Dat deze werelden elkaar binnen de muren van een operahuis ontmoeten, is volgens Tettero van groot belang. Het heeft betekenis om niet-klassieke artiesten en muziekstijlen in een operahuis te brengen. “Neem bijvoorbeeld dj en producer Albert van Abbe, die een optreden verzorgt met de Oekraïense operazangeres Maria Knygnitska. Wanneer hij zijn werk in een operahuis presenteert, dan neemt het publiek dit uiteraard heel anders waar dan om drie uur ‘s ochtends in een dampende club. De technobeats verdwijnen in een operahuis naar de achtergrond, terwijl het lyrische van zijn muziek juist op de voorgrond treedt.”

Spoken word

Sinds de festivaleditie van 2021 zijn spoken word-optredens een vast en geliefd onderdeel van het contextprogramma. In dat jaar maakte Kurt Weills Die sieben Todsünden (The Seven Deadly Sins) deel uit van het programma van het Opera Forward Festival, en in het verlengde daarvan kregen zeven spoken word-artiesten de opdracht om in korte optredens hun eigen visie op de zeven zonden te delen. Het was een groot succes, waarbij onder anderen spoken word-artiest Lev Avitan een diepe indruk achterliet. In OFF 2023 wordt met hem een volgende stap gezet: met een ensemble van klassieke zangers, onder meer uit het Koor van De Nationale Opera, ontwikkelt hij een nieuwe performance. Ook spoken word-artiest Amara van der Elst, die nu een cruciale rol speelt in de OFF-productie Ändere die Welt!, trad tijdens de festivaleditie van 2022 op in de foyer. Een belangrijke ontwikkeling in de koers van het festival, volgens Ted Tettero. “Aanvankelijk vroegen we de spoken word-artiesten om hun kunst naar ons theater te brengen, maar nu brengen we steeds meer een samensmelting tussen de twee kunstvormen teweeg.”

Het gaat in het festivalhart juist om het experiment, het samenkomen, het ontdekken. Er heerst een gevoel van vrijheid en creativiteit.

Vrijheid

Van de druk die op grote producties in het festival ligt, is binnen de contextprogrammering in veel mindere mate sprake. Dat geeft vrijheid, aldus Tettero. “Wat we in de foyer programmeren hoeft niet tot vijfsterrenrecensies te leiden en er hoeven geen duizenden bezoekers op af te komen. Het gaat in het festivalhart juist om het experiment, het samenkomen, het ontdekken. Er heerst een gevoel van vrijheid en creativiteit. Wat ik vooral hoop is dat de verschillende artiesten door elkaar geïnspireerd raken. Dat ze elkaar vinden in de dingen die hen verbinden. En als we op die manier nieuwe richtingen ontdekken voor opera, zoals nu het geval is met spoken word in Ändere die Welt!, dan is mijn missie geslaagd. Maar hoe dan ook zijn we tot een prachtig programma gekomen waar bezoekers ongetwijfeld van gaan genieten.”

PROGRAMMA 4 EN 11 MAART

Op 4 maart zijn o.a. De Nationale Opera Studio, OTION, muzikaal laboratorium Splendor, Tyshawn Sorey en Peter Sellars te gast.

Op 11 maart zijn o.a. Alexander Raskatov, Albert van Abbe, Lev Avitan, Jet Berkhout en Stephanie Pan te gast.

Het programma is gratis toegankelijk, met vrije in- en uitloop.