Dawson: ‘Een viering van een gezamenlijke nalatenschap, onder de majestueuze Hollandse luchten'
David Dawson over Legacy Variations
Foto header: David Dawson | © Altin Kaftira
Na succesvolle balletten als A Million Kisses to my Skin, The Grey Area, Overture en Citizen Nowhere presenteert David Dawson tijdens het programma Dawson de wereldpremière van zijn achttiende werk voor Het Nationale Ballet: Legacy Variations. Met deze choreografie voor drie mannelijke dansers schreef hij een liefdesbrief aan het gezelschap waar hij al 27 jaar een thuis vindt.
Je maakte Legacy Variations als een hommage aan Het Nationale Ballet. Wat betekent het gezelschap voor jou?
“Mijn jaren en ervaringen bij Het Nationale Ballet hebben me gemaakt tot wie ik nu ben. Het is het gezelschap dat mij – mijn geest en hart – het meest heeft gevormd, en bovendien het gezelschap waar ik mijn eerste stappen als choreograaf zette en dat mij alles leerde over dans en de danswereld. Amsterdam is de plek waar ik heb geleerd te werken, te groeien, door te zetten en mijn eigen visie te ontwikkelen. Omgekeerd ben ik er ook erg trots op deel uit te maken van het verhaal en de ontwikkeling van Het Nationale Ballet. Met Legacy Variations wilde ik een moment creëren om onze gezamenlijke nalatenschap te vieren, onder de majestueuze Hollandse luchten die ons allemaal verbinden.”
Je maakte Legacy Variations voor drie dansers van Het Nationale Ballet. Welke dansers zijn dit en waarom heb je juist voor hen gekozen?
“Ik maakte dit nieuwe werk voor drie heel bijzondere dansers van Het Nationale Ballet: James Stout, Edo Wijnen en Joey (Joseph – red.) Massarelli. Ik prijs mezelf enorm gelukkig dat ik deze dansers heb mogen ontmoeten. We werken al samen vanaf het moment dat elk van hen zich bij het gezelschap voegde, en hebben sindsdien een unieke manier van samenwerken gevonden. In dit nieuwe ballet staan we stil bij de reis die we samen hebben afgelegd, bij wat we hebben geleerd en hoe ver we zijn gekomen.”
Wat zijn de specifieke kwaliteiten of eigenschappen die deze dansers zo bijzonder maken?
“James, Edo en Joey zijn alle drie unieke dansers. James is in zijn dansen heel elegant, stoïcijns en toch gevoelig. Hij belichaamt een bepaalde puurheid en kan sterk en kwetsbaar tegelijkertijd zijn. Ik zie hem als een heroïsche artiest; als een poëet, een romanticus. Edo is zo levendig en onvoorspelbaar als kwikzilver. Hij straalt en beweegt op een uiterst gecoördineerde en muzikale manier. Hij is een komeet, een ster en geboren om te dansen. En Joey beschikt over een energie die eindeloos lijkt te zijn. Zijn manier van dansen is ongelooflijk organisch, met een aards karakter en een diepgaand begrip van zijn eigen kracht. Er spreekt een enorme goedmoedigheid en generositeit uit zijn bewegingen. Ik hoop dat ik al deze kwaliteiten kan tonen in Legacy Variations, om deze bijzondere dansers een podium te geven waarop ze boven zichzelf uit kunnen stijgen.”
Voor dit nieuwe werk werkte je samen met componist Alex Baranowski, die voor Legacy Variations een geheel nieuwe compositie maakte. Hoe verliep dit proces?
“Ik kwam voor het eerst met Alex in contact tijdens de eerste maanden van de coronapandemie, toen ik hem benaderde om samen een dansfilm te maken. Het klikte meteen en het was geweldig om met hem te werken. Hij heeft een heel eigen en bijzondere muzikale identiteit en zijn muziek is emotioneel, universeel, groots en intiem tegelijkertijd; het is muziek die recht uit het hart komt. Na deze ervaring wilde ik een groter werk met hem maken. Alles kwam op een heel natuurlijke manier samen, en zo werd Legacy Variations geboren. De muziek vertelt een verhaal over het hart, over een universele menselijke liefde, over verlangen en nostalgie. Over het verleden en de toekomst, tranen en hoop. De partituur die Alex voor Legacy Variations heeft geschreven, neemt je mee op een reis vol melodieën die zo omvangrijk zijn dat ze je het gevoel geven dat je vliegt.”
Het toneelontwerp is in handen van twee ontwerpers met wie je in het verleden al meermaals hebt samengewerkt: decorontwerper John Otto en kostuumontwerper Yumiko Takeshima. Wat voor soort toneelontwerp kan het publiek verwachten?
“Het toneel krijgt de vorm van een wereld die zich steeds transparanter toont, zich stukje bij beetje, moment voor moment, onthult. John Otto heeft een heel ondoorzichtige en romantische ruimte gecreëerd die kaal en open, bijna leeg is. Ik wilde proberen om dit werk in verband te brengen met de Nederlandse natuur – en in het bijzonder met de beroemde Hollandse luchten. De drie-eenheid van dansers, in donkere kostuums van Yumiko Takeshima, wordt als een drie-eenheid van wachters die over ons waken. Een ander belangrijk onderdeel is een film van Altin Kaftira, die als het ware een vierde personage is in het werk.”
In het programma Dawson wordt je nieuwe creatie samen met The Four Seasons gepresenteerd. Hoe verhouden deze twee werken zich tot elkaar?
“Legacy Variations en The Four Seasons staan voornamelijk met elkaar in contrast. Alles staat recht tegenover elkaar: waar het ene werk gaat over de intimiteit van een voorstelling, is het andere veel omvangrijker. Ik denk dat Legacy Variations ons helpt om het individu te doorgronden, terwijl The Four Seasons juist de kracht van een groep laat zien. Wel zie je in beide werken duidelijk mijn danstaal terug: hoe ik de passen aan elkaar verbind en hoe deze worden gepresenteerd, en hoe ik bewegingen benader – zowel ruimtelijk als emotioneel.
Legacy Variations was oorspronkelijk gepland als een werk dat zou worden opgedragen aan Het Nationale Ballet, ter ere van het zestigjarig jubileum, en aan onze directeur Ted Brandsen, die me door de jaren heen zo erg heeft gesteund. Maar nu voelt het meer alsof het programma Dawson als geheel een viering is van mijn band met het gezelschap, en van alles wat we samen hebben bereikt. Het is een enorme eer om deze avond samen met iedereen van Het Nationale Ballet te mogen realiseren, en om onderdeel te zijn van zo’n bijzonder gezelschap.”
- Dawson is van 8 t/m 16 december 2022 te zien bij Het Nationale Ballet.