Dit móet je weten over de opera Così fan tutte
Tekst: Roos Bruinsma
De bekende opera Così fan tutte werd voor het eerst in 1790 opgevoerd in Wenen. Na een moeizame start in de 19e eeuw, groeide de opera in de tweede helft van de 20e eeuw uit tot een populaire Mozart-titel. Met deze tien interessante weetjes wordt je operabezoek en het praten erover nog leuker!
1. Così fan tutte was de derde samenwerking tussen componist Mozart en tekstschrijver Lorenzo Da Ponte. Daarvoor schreven ze al de succesvolle opera’s Le nozze di Figaro en Don Giovanni.
2. Het libretto werd oorspronkelijk geschreven voor de componist Antonio Salieri, maar die legde na een paar aanzetten het werk neer.
3. De ondertitel van de opera luidt La scuola degli amanti: de leerschool van de geliefden. Het verhaal gaat over twee jonge mannen die zich in een weddenschap om de trouw van hun geliefden, aan een liefdesexperiment wagen. Blijven ze elkaar trouw?
4. ‘Così fan tutte’ betekent letterlijk ‘Zo zijn ze allemaal’. ‘Tutte’ is de vrouwelijke vorm van ‘allemaal’ in het Italiaans. Daarom zou je de titel kunnen vertalen als ‘Zo zijn alle vrouwen’. Maar dat betekent niet dat de mannen er goed vanaf komen…
5. Dirigent Ivor Bolton dirigeerde voor het eerst bij De Nationale Opera in 1997. En toen had hij óók de muzikale leiding bij de opera Così fan tutte.
6. 'Soave sia il vento', het trio dat gezongen wordt door Alfonso en de twee zussen in de eerste akte, is een prachtig atmosferisch afscheid en wordt ook gebruikt in meerdere films. Het is een terugkerend motief in de film Sunday, Bloody Sunday (1971), het is te horen tijdens een zoenscène in A Home at the End of the World (2004) en wordt ook gebruikt in de soundtrack van Closer (2004).
Cosi Fan Tutte
Soave sia il vento - Sunday bloody sunday
7. Omdat het verhaal voor de 19e eeuw te pittig was, werden er verschillende bewerkingen gemaakt om het meer de laten aansluiten bij de heersende zeden. Enkele voorbeelden: Liefde en beproeving, De twee tantes uit Milaan of de verkleding, De toverproef, De gevaarlijke weddenschap, De vrouwenkenner of wie heeft de weddenschap gewonnen en Zo doen ze het allemaal of de meisjes zijn van Vlaanderen.
8. Wolfgang Amadeus Mozart overleed op 35-jarige leeftijd na een kort ziekbed. Over de reden van zijn overleden wordt nog steeds druk gespeculeerd. De dodenmis (Requiem) die hij op dat moment aan het schrijven was, kreeg hij niet af voor zijn dood. Sommigen denken dat Mozart vergiftigd is door de mysterieuze man die hem de opdracht gaf het requiem te schrijven. Kom meer te weten over Mozarts dood in de Radio 4-podcast ‘klassieke mysteries’.
9. De opera speelt zich af in de baai van Napels in Italië en de zee lijkt voortdurend aanwezig in de muziek. Sluit bijvoorbeeld bij ‘Soave sia il vento’ even je ogen en je hoort het kabbelen van de golven in de violen.
Soave sia il vento - Sunday bloody sunday
10. Tegenwoordig is Così fan tutte een veelgespeelde opera in alle operahuizen ter wereld. Misschien omdat het thema zo herkenbaar en tijdloos is, en ons direct aanspreekt? Bij De Nationale Opera hebben de regisseurs het verhaal verplaatst naar een vakantiesetting. Een soort operaversie van Temptation Island dus.
Soave sia il vento
De Nationale Opera presenteert Così fan tutte bij de tweede editie van Operaflirt XL. De Operaflirt XL vindt plaats tijdens de generale repetitie. Dat betekent dat je in het midden van de zaal nog de regisseur en zijn team druk achter de regietafel bezig ziet, maar verder is het een voorstelling als alle andere. Alleen als er echt iets helemaal verkeerd loopt kan de voorstelling stilgelegd worden. Meld je aan voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven voor andere acties van Operaflirt XL.