3. Johna Adams ©Riccardo Musacchio_0

Erasmusprijs 2019 is toegekend aan componist John Adams

21 februari 2019

De Erasmusprijs 2019 is toegekend aan de Amerikaanse componist John Adams, componist van onder andere Nixon in China en Doctor Atomic. Voor zijn laatste opera Girls of the Golden West is Adams op het moment aan het werk bij ons in huis. Girls of the Golden West is te zien van 28 februari tot en met 17 maart bij De Nationale Opera.

John Adams

John Coolidge Adams (1947) is een Amerikaanse componist van wie de muziek zich kenmerkt door een grote openheid en variatie in stijl. Adams heeft tientallen composities voor orkest en kamerensemble geschreven, talloze kleinere werken en filmmuziek naast twee grote oratoria en vijf opera’s over de meest uiteenlopende thema’s, maar altijd met een sterke verbondenheid met wat er in de samenleving leeft. Zelf hanteert hij wel eens de term post-style om zijn eigen werk te karakteriseren en die vrijheid te benadrukken. Alhoewel hij sterk beïnvloed werd door de minimalistische muziek, ontwikkelde Adams stijl zich onder andere in dialoog met de grote klassieke en hedendaagse traditie, maar evenzeer met de jazz en populaire muziek.

Belangrijk voor de carrière van Adams was ook zijn ontmoeting met de regisseur Peter Sellars die hem benaderde voor een opera over Nixons bezoek aan China. Het leidde tot een eerste grote samenwerking voor de opera Nixon in China uit 1987 en kort daarna reeds in Amsterdam te zien. Sindsdien werkten ze meermaals intensief samen aan grote muziektheater-projecten. In 1991 voltooide Adams zijn tweede opera, The Death of Klinghoffer, ook nu in samenwerking met Sellars en librettiste Alice Goodman. Met Doctor Atomic, een opera over de atoomgeleerde Oppenheimer, uit 2005 sneden Adams en Sellars opnieuw een thema aan met een duidelijke maatschappelijke relevantie.

Voor Adams meest recente opera Girls of the Golden West, op een libretto en in regie van Peter Sellars, is het uitgangspunt de verborgen geschiedenis van de Gold Rush als een soort parabel over onze eigen tijd.

De wereldwijde erkenning van John Adams werk blijkt uit het eerbetoon en de talrijke grote prijzen die hem te beurt vielen, waaronder de Pulitzer Prize for Music, meerdere Grammy Awards en eredoctoraten aan de Harvard University, Yale University en Royal Academy of Music.

Erasmusprijs

De Erasmusprijs wordt jaarlijks toegekend aan een persoon of instelling die een buitengewoon belangrijke bijdrage heeft geleverd op het gebied van de geesteswetenschappen, sociale wetenschappen en de kunsten in Europa en daarbuiten. Dit jaar zal de Erasmusprijs op 28 november uitgereikt worden. John Adams is de derde componist ooit die de prijs in ontvangst zal nemen.

De Erasmusprijs wordt jaarlijks toegekend door het bestuur van de Stichting Praemium Erasmianum en bestaat uit een bedrag van €150.000. Sinds 1958 wordt de Erasmusprijs uitgereikt in het Koninklijk Paleis op de Dam in Amsterdam. De stichting werd in 1958 door prins Bernhard opgericht. Sinds het overlijden van prins Bernhard is Koning Willem-Alexander Regent van de Stichting.

Girls of the Golden West – het DNA van onze tijd

Met de opera Girls of the Golden West gaan John Adams en Peter Sellars de confrontatie aan met een pijnlijke episode uit hun eigen nationale geschiedenis. In Californië ontstaat tijdens de Gold Rush een rauwe samenleving van gelukszoekers. Teleurstelling en frustratie leiden tot een wrede racistische moord – en wel op de nationale Amerikaanse feestdag, Independence Day. De vraag naar wat nationale identiteit is, wordt op een duidelijke manier blootgelegd en sluit aan bij actuele vragen.

Voor Girls of the Golden West putten Adams en Sellars uit authentieke bronnen zoals brieven, goudzoekersliedjes, memoires en krantenartikelen. De waargebeurde verhalen zijn overweldigend in hun heldendom, passie en wreedheid. Adams haalde zijn inspiratie in originele muziek uit de goudzoekerstijd, maar creëerde een eigen klankwereld die zowel de eenvoud van het leven als de emotionele hardheid en fijngevoeligheid tot uitdrukking brengt.

In De Nationale Opera vindt de Europese première plaats van deze opera, waarvoor Adams ook nieuwe muziek schreef. Een ideale kans om kennis te maken met het werk van een van Amerika’s grootste operacomponisten.