Interview Sophie Koch: 'Oedipe is theater met muziek'

Tekst: Joke Dame



Amsterdam krijgt eindelijk Sophie Koch. De Franse mezzosopraan staat in operahuizen over de hele wereld maar nu pas maakt ze haar debuut bij De Nationale Opera, als Jocaste, de moeder van de titelheld in Enescu’s Oedipe. “Natuurlijk had ik eerder willen komen, maar we kregen de agenda’s nooit bij elkaar.”

“De opera heeft alles van een Griekse tragedie met het commentaar leverende koor”, vindt Sophie Koch en dat bevalt haar zeer. De Franse mezzosopraan zingt de rol van Jocaste voor het eerst, “een heel interessante rol, heel intens ook.”

‘Het is theater met muziek, en niet andersom’

En hoe meer ze ernaar luistert, hoe meer ze van de opera begint te houden. “Het is theater met muziek, en niet andersom. Het drama komt van de tekst. En het is ook een belangrijke opera, hoewel ik geen grote rol te zingen heb, ongeveer tien minuten. In de eerste akte niet meer dan twee zinnen – als moeder van baby Oedipus zingt Jocaste een soort wiegenliedje – best gek voor een koningin, want dat is Jocaste.” 

Wie is die vrouw die trouwt met de man die haar eigen zoon blijkt te zijn?

"De productie bestaat al en ik moet me houden aan wat de regisseurs hebben bedacht, maar ze blijven dicht bij de tekst, heb ik gezien. Als Jocaste in de derde akte opkomt, is ze een sterke vrouw, bijna schreeuwend tegen Oedipe, maar het gaat in de opera om zijn afkomst: om wie hij werkelijk is. Als zij dat uiteindelijk begint door te krijgen, dan raakt ze in paniek. En dan betreurt ze hem, en eindigt ze als een heel aandoenlijk personage."

"Wat ook bijzonder is: de opera beslaat het hele leven van Oedipe, van zijn geboorte tot aan zijn dood. En niet, zoals je zou verwachten, een paar fragmenten uit zijn leven. Dat maakt dat Oedipe zich moet ontwikkelen, maar ook Jocaste. Ze is eerst een jonge moeder, daarna een middelbare vrouw die erachter komt dat de man die haar trouwde haar zoon is. Het gegeven is erg literair. En zo moet je het ook begrijpen. Als een op muziek gezet toneelstuk.”

Hoe moeilijk is haar rol?

“Mijn rol is zeker niet de moeilijkste. De partij van de Sfinx, met de kwarttonen, is aanzienlijk lastiger om in te studeren. De partij van Jocaste is veel melodieuzer, al ligt het harmonisch niet altijd voor de hand. Het is goed te doen, zelfs voor mij die niet heel vertrouwd is met het modernere repertoire. Op zich is mijn rol dus niet moeilijk, maar om je personage met zo weinig materiaal meteen goed neer te zetten, dat valt niet mee. Ik moet anticiperen, me voorstellen dat ik al eerder in de opera zit om het vanaf de eerste noot goed te kunnen doen.”

‘om je personage met zo weinig materiaal meteen goed neer te zetten, dat valt niet mee’

En dat de opera in het Frans is?

“Natuurlijk is dat prettig, maar vergis je niet, ook voor Fransen is het moeilijk om in het Frans te zingen. Het heeft me jaren gekost om goed in het Frans te zingen. Is niet makkelijk. Heel wat Franse zangers zijn bekritiseerd vanwege hun accent in het Frans. Heel gek.” 

Dit artikel werd eerder gepubliceerd in Odeon 112. Foto: Vincent Pontet