'Verdi is bovenal een theaterman'
George Petean keert in seizoen 2023-2024 terug voor de rol van Germont in La traviata. Onderstaand artikel gaat over zijn vertolking van deze rol in seizoen 2021-2022.
Bariton George Petean keert na zijn succesvolle vertolking van de titelrol in Nabucco terug bij De Nationale Opera in de rol van vader Germont in La traviata [red. 2021-2022]. Zijn repertoire staat bol van de Verdi-rollen, maar wat ís nu eigenlijk een Verdi-bariton? De Roemeense zanger vertelt na een serie voorstellingen van La forza del destino in München en voor een nieuwe reeks Nabucco’s in Bari over zijn stem, zijn liefde voor Verdi en over zijn vaderland.
Tekst: Bo van der Meulen
“Veel meer nog dan de fysieke kant van de stem kan ik niet genoeg benadrukken hoe belangrijk de traditie van een land is. In Rusland en Finland heb je relatief veel diepe bassen en natuurlijk heeft het feit dat veel Russen en Finnen grote mannen met langere stembanden zijn daarmee te maken, maar voor mij is de muzikale traditie minstens zo belangrijk. In mijn thuisland Roemenië bestaan al sinds de oorsprong van het land muziektheaterscholen voor kinderen. Niet alleen muziekscholen en conservatoria, maar échte muziektheaterscholen waar je van jongs af aan kennis kan maken met opera. Daarbij is het Roemeens een taal die echt een operataal is, een romaanse taal met een klank die vergelijkbaar is met het Italiaans. Die combinatie van taal en traditie heeft al generaties lang heel erg veel goede zangers opgeleverd zoals Angela Gheorghiu, Ileana Cotrubas, de grote bariton Nicolae Herlea en natuurlijk mijn broer, de échte Verdi-bariton in onze familie, Alexandru Agache. Daarnaast waren er zoveel meer goede baritons in Roemenië die alleen het land niet uit konden vanwege de politieke situatie en onbekend zijn gebleven, en nog steeds zijn er heel erg veel goede baritons.”
“Ik begon al heel jong met zingen en zong op mijn 17de al in een wedstrijd de proloog uit Pagliacci. Ik had goede leraren, maar voor een groot deel zong ik zonder na te denken en door naar mijn broer te luisteren. Het heeft toen nog wel een tiental jaren geduurd voordat ik mijn stem, en dan met name mijn mezza voce (zacht of op halve kracht zingen) toch, mede dankzij een goede leraar, echt onder controle kreeg.”
Verdi-rollen
Het repertoire van George Petean omvat een reeks aan componisten, maar toch vooral Verdi. Vindt hij zichzelf een echte Verdi-bariton, en wat is dat eigenlijk? “Ik geloof dat er twee soorten Verdi-baritons zijn; de lyrische en de dramatische. Alle grote Verdi-rollen hebben met elkaar gemeen dat ze veelal meer hoogte vereisen dan andere baritonrollen en dat je als zanger lang en comfortabel in die hogere tessituur moet kunnen zingen. Veelal hebben Verdi-baritons een donkere, ronde klank en vaak zijn het grote stemmen. Een lyrische Verdi-bariton is in de meeste gevallen een relatief jong personage, zoals Rodrigo (Don Carlos), Ford (Falstaff) en de relatief jonge Graaf Luna in Il trovatore, maar ook Germont in La traviata is een lyrische rol. Iago (Otello), Macbeth, Nabucco en Rigoletto zijn natuurlijk de echt dramatische Verdi-baritonrollen, maar ook die vereisen heel veel lyrisch zingen. Personages worden juist geloofwaardig als je meerdere kanten van hun persoonlijkheid kunt laten zien en horen. Zelfs Don Carlo in La forza del destino laat in zijn grote aria ‘Urna Fatale’ zijn andere kant zien. Blind van wraakgevoelens voor de moordenaar van zijn vader, zingt hij ‘Urna fatale del mio destino, Va, t'allontana, mi tenti invano’ (‘dodelijke urn van mijn noodlot, ga weg en probeer me niet te verleiden’). Het is de tekst van een twijfelende man, een man van eer en haat, maar ook vol twijfel. De muziek geeft dat aan in piano en zelfs pianissimo passages, en alles wordt cantabile gezongen, vol tederheid met enkele dramatische, forse forte uitingen van zijn emoties.”
“Verdi is voor mij vooral een theaterman. Hij wil drama, hij wil bijna realistische personages op het toneel zien en geeft daarom ook zo veel theatrale en muzikale aanwijzingen. Ik probeer Verdi’s aanwijzingen en dus zijn theatrale bedoelingen zoveel mogelijk op te volgen en daardoor zing ik misschien al die baritonrollen van Verdi wel een tikje anders dan gebruikelijk.”
“Vader Germont in La traviata wordt in mijn ogen vaak veel te eenzijdig neergezet als een boze, autoritaire, bijna kwaadaardige man die Violetta kapot wil maken. Ik zie dat heel anders. Hij is een man die uit liefde om een gunst komt vragen aan Violetta. Hij smeekt haar bijna om zijn dochter te redden. Bij binnenkomst is hij misschien autoritair, maar na en paar zinnen verandert zijn toon; zowel zijn woorden als zijn muziek worden dan ook lyrisch, en hij zingt vol tederheid over zijn dochter die wil trouwen. Ook in de scene met zijn zoon Alfredo is hij niet alleen een autoritaire vader, maar een man die misschien wel bang is alleen dood te gaan en daarom zijn zoon vraagt terug te komen naar het eenvoudige leven op het land, samen met zijn vader. Voor mij is hij juist een kwetsbare man en dat zie ik ook in de muziek die Verdi voor hem geschreven heeft, dolce, cantabile, lyrisch, liefdevol, zacht. Ook zijn grote aria is lyrisch en de cabaletta is puur belcanto. En ook in het grote ensemble is de vader een liefdevolle man, die aan het eind van de opera nogmaals zijn medeleven toont. Geen slechte, boosaardige man volgens mij.”
Toekomst
Op Falstaff en een paar andere rollen na, heeft George Petean bijna alle grote Verdi-rollen inmiddels gezongen. Wat wil hij in de toekomst nog aan zijn repertoire toevoegen? “Droomrollen heb ik niet meer. Eén zo’n rol was Rodrigo in Don Carlos en die heb ik gezongen en wil ik in de toekomst weer meer gaan zingen. Ik hou zo veel van die rol, vol echte diepe vriendschap, met prachtige theatrale muziek. Wat ik ook wil gaan doen is Wagnerrollen zingen, allereerst Wolfram (Tannhäuser) en, misschien niet wat je zou verwachten, meer liederen en dan vooral van Mahler. Ik wil al diens liederen voor bariton zingen. Ik heb echter één probleem, en dat is dat ik ontzettend bang ben tijdens een recital mijn teksten te vergeten. In opera heb ik de mise-en-scène, het personage, het theater en ben ik nooit bang om een woord te vergeten, maar in liederen ben ik daar echt doodsbang voor. Daarom geef ik zo weinig recitals. Maar wees gerust: het gaat uiteindelijk wel gebeuren hoor.”
“Ik wilde ook al heel lang Alfio in Cavalleria rusticana zingen en dan komt daar eigenlijk altijd automatisch Tonio in Pagliacci bij. Ik ga die twee opera’s binnenkort in Zürich zingen. Alfio is weliswaar geen echt grote rol, maar ik vind het zo heerlijk om in die opera op het toneel staan en te genieten van de grote zangers die de andere rollen in die prachtige opera zingen. Ik wil niets liever dan op het toneel staan. Ik ben altijd als eerste op de repetities en wil theater maken. Ik hoef ook helemaal geen ster te zijn. Je vindt me dan ook niet op Facebook of Instagram. Ik wil gewoon zoveel mogelijk en zo lang mogelijk in mooie opera’s op het toneel staan.”
- La traviata komt terug! Van 27 januari tot en met 8 februari 2024 vertolkt George Petean opnieuw de rol van Giorgio Germont bij De Nationale Opera.