Maia Makhateli

Van Tbilisi naar Idaho 

Wanneer Maia als negenjarige ‘eindelijk’ ook op de Vakhtang Chabukiani Staatsballetschool wordt aangenomen, is dat wel een schok. “Opeens was ballet geen spelletje meer, maar ‘serious business’, met lange schooldagen, waarna mijn vader mij ook nog privélessen gaf en kleine choreografieën voor mij maakte.” Op dat moment heeft ze niet altijd zin in die extra uren, maar ze realiseert zich nu des te meer wat een ‘gigantisch cadeau’ het is dat haar vader al zijn kennis met haar – en haar broer – heeft gedeeld. 

Omdat de politieke en economische situatie in Georgië in die tijd verre van rooskleurig is, neemt vader Nikoloz in 2002 een baan als docent aan in de Verenigde Staten (waar hij later een eigen school heeft en voor diverse balletacademies werkt) en dus verhuist het gezin naar Idaho. “Ik was vijftien en dacht dat ik in een soort New York zou belanden”, zegt Maia lachend, “maar Idaho was flink wennen.” Ze gaat er naar de privé-balletschool van German en Valentina Zamuel, die haar voorbereiden op diverse balletconcoursen. Na het winnen van de Denver Ballet Guild-competitie krijgt ze een contract aangeboden bij het Colorado Ballet. “Ik was zestien en kreeg pas op mijn achttiende, met terugwerkende kracht, salaris.” Directeur Martin Freedman en zijn staf hebben een rotsvast geloof in haar – “dat is zó belangrijk” – en al snel danst Maia solistenrollen, uitmondend in de rol van Aurora in The Sleeping Beauty, waarna ze op negentienjarige leeftijd wordt bevorderd tot eerste solist

Verliefd op Amsterdam 

Wanneer Freedman vertrekt, weet Maia dat het voor haar ook tijd is voor een volgende stap. Ze gaat in 2006 naar Engeland – waar broer David op dat moment eerste solist is bij The Royal Ballet – en wordt aangenomen bij de Birmingham Royal Ballet. Maar al snel voelt ze dat het niet haar plek is, en wanneer ze haar broer om advies vraagt, stelt hij Het Nationale Ballet voor, waar hij zelf eerder ook korte tijd danste. “Ik had hem destijds een keertje in Amsterdam opgezocht en was meteen verliefd geworden op de stad.” Pal voor de zomervakantie van 2007 doet Maia auditie bij Het Nationale Ballet en wordt aangenomen in de rang van grand sujet. “Ik dacht dat ik voor een jaar zou komen, ik had nooit gedacht dat ik hier echt mijn thuis zou vinden. En nu, nu ik hier al zoveel jaren ben, denk ik regelmatig: ‘o my god’, het lijkt alsof ik hier gisteren begon.” 

Vertrouwen 

Gevraagd naar de hoogtepunten in al die jaren, zegt ze: “Álles was speciaal, er zijn zóveel rollen die ik hier voor het eerst heb gedanst, zóveel rollen die me uitermate dierbaar zijn.” Maar het échte hoogtepunt is voor haar het grote vertrouwen dat ze bij Het Nationale Ballet krijgt en de band die ze met artistiek directeur Ted Brandsen en adjunct artistiek directeur Rachel Beaujean heeft opgebouwd. “Rachel heeft mij bij mijn komst in 2007 onder haar vleugels genomen en al die jaren gecoacht. We hebben samen zoveel meegemaakt, zoveel gelachen én gehuild. En Ted geeft mij de vrijheid en de verantwoordelijkheid om – behalve een goede danser of collega te zijn – ook werkelijk invulling te geven aan de rol van een leidende ballerina, waardoor ik als danser, maar ook als mens enorm gegroeid ben. Ik kan, in wat ik als danser wil, soms behoorlijk veeleisend zijn, maar hij is altijd begripvol en meewerkend.” 

Het moederschap 

Naast haar werk bij Het Nationale Ballet reist Maia voortdurend de wereld over voor gastoptredens. “Zien hoe andere dansers en gezelschappen werken ‘keeps me alive’, geeft me energie, en ik heb die uitdaging nodig om mijzelf verder te ontwikkelen.” Makkelijk is het niet altijd als (inmiddels alleenstaande) moeder van zoon Luka. “Soms gaat hij mee, maar vaak komt mijn moeder uit Georgië over of is hij bij zijn vader (voormalig eerste solist Artur Shesterikov - red).” Hoe dan ook komt Luka, sinds zijn geboorte in 2017, op de eerste plaats. “Vroeger draaide alles om mijn carrière, maar het moederschap heeft alles in een ander perspectief geplaatst. Nu doe ik alles voor hem, om hem straks de best mogelijke toekomst te kunnen bieden.” Luka is, door al het reizen van zijn moeder, dol op vliegtuigen, maar van ballet moet hij weinig hebben. “Hij geeft de voorkeur aan voetbal en tennis. ‘Good for him!’” 
 

Tekst: Astrid van Leeuwen

Lees meer:

• Eerste solist Maia Makhateli voor haar rol in Frida verkozen tot ‘Danser van het jaar’ 2020
• Critics’ choice 2020: Maia Makhateli & Qian Liu in toplijst
• Eerste solist Maia Makhateli over de dubbelrol van Odette/Odile in Het Zwanenmeer
• Maia Makhateli over haar rol als Frida