Qian Liu
Erquan Yingyue. Het is het eerste ballet dat Qian Liu als jong meisje ziet. Een avondvullend, hartverscheurend werk over de liefde tussen een bespeler van de erhu (‘Chinese viool’) en een jonge, prachtige borduurster. “Het verhaal was zó verdrietig en zó mooi. Van het ene op het andere moment was ik betoverd.” Zonder enige peuterdans of amateurlessen – of zoals ze zelf zegt ‘zonder baby-moment’ – wordt Qian kort daarna aangenomen op de school van het gezelschap dat Erquan Yingyue uitvoerde: het Liaoning Ballet in Shenyang, op ruim vijftienhonderd kilometer van haar ouderlijk huis in Henan.
“Ik was negen en een half, dus de tijd drong. Al mijn klasgenoten waren veel verder dan ik, voor mij was alles nieuw. Dus ik wist meteen: ik moet keihard werken. Maar ik wilde ook niets liever. Toen ik na een Chinese feestdag, in het begin van het eerste schooljaar, voor het eerst alleen terug naar Shenyang moest, had ik het wel even zwaar, maar in de zes jaar daarna is er nooit meer een moment geweest waarop ik het niet naar mijn zin had of waarop ik dacht aan opgeven.”
Prijzenregen
Van de spreekwoordelijke ‘harde Chinese leerschool’ heeft Qian nooit last gehad. “Mijn vaste docent was, net als alle docenten, buitengewoon aardig. Ook als iets mij niet meteen lukte. Ze wisten: die werkt zó hard, morgen kan ze het als de beste.” In de laatste anderhalf jaar van haar opleiding traint Qian al mee met het Liaoning Ballet, en gestimuleerd door de artistiek directeur en haar docenten neemt ze vanaf dat moment ook deel aan diverse balletcompetities in Oost-Azië, wat haar de ene na de andere prijs oplevert. Bij het gezelschap, waar ze van 2006 tot 2012 danst, wordt ze dan ook al snel bevorderd tot eerste solist. Ze vertolkt er hoofdrollen in onder meer The Sleeping Beauty, Le Corsaire, Don Quichot, La Sylphide en diverse Chinese balletten.
Enige keus
Ook bij het Liaoning Ballet voelt ze zich als een vis in het water – “school en gezelschap: we waren één grote familie”–, maar toch groeit na een aantal jaren het besef dat ze meer van de wereld wil zien en haar repertoire wil uitbreiden. En ze weet ook meteen wáár ze dat wil: bij Het Nationale Ballet, dat ze kent van de online-video’s van het gezelschap. Enthousiast: “Dit was voor mij echt de enige keus en het bleek een geweldige keus: I love it here so much!” De verhuizing naar Nederland was echter pittig. “Alles was anders! Amsterdam, het eten, de supermarkten, de mentaliteit, het gebrek aan daglicht na werktijd in de wintermaanden. Maar het allermoeilijkst was dat ik – omdat ik geen woord Engels sprak – niet met anderen kon communiceren. Ik had echt met mensen te doen wanneer ze tegen mij praatten en ik niks terug kon zeggen.” Maar inmiddels voelt Amsterdam als een tweede huis. “Ik houd van de rust. Als ik op vakantie in China ben, schrik ik bijna van de hoeveelheid mensen.”
Voorkeur voor drama
De eerste hoofdrollen die ze bij Het Nationale Ballet heeft gedanst, zijn belangrijk voor haar: Kitri in Don Quichot en Zwaantje in Coppelia, waarna ze, in 2016, tot eerste solist wordt bevorderd. Maar haar voorkeur gaat – bijna logischerwijs, gezien haar eerste ervaring – uit naar sterk dramatische balletten. “Het klinkt misschien verknipt, maar ik geniet zó van verdrietige balletten.” De rollen van Tatiana en Olga in Onegin, die ze beide heeft gedanst, zijn haar ongelooflijk dierbaar en die van Giselle (in het gelijknamige ballet) spant de kroon. “De eerste keer dat ik die rol mocht dansen, huilde ik regelmatig tijdens de repetities. Ik vóélde echt haar pijn, en dat moet ook: je moet geloven dat je haar bent, want als jíj het niet gelooft, hoe kan het publiek het dan geloven?”
Voorbeeld
Het is inmiddels alweer vele jaren geleden dat Qian afstudeerde aan de Liaoning Ballet School, maar ze is binnen de school nog lang niet vergeten. De huidige dansstudenten krijgen van hun docenten regelmatig te horen dat ze een voorbeeld aan Qian moeten nemen, die áltijd in de studio was en áltijd keihard werkte. Zelf moet ze erom lachen: “Als ik terug op mijn school ben, word ik belaagd door kinderen, die allemaal opgewonden roepen: ‘O Qian, o sister’.” Maar keihard werken, dat doet Qian nog steeds. Nuchter zegt ze: “Ik houd gewoon zó van ballet. Als ik in een slechte bui ben, knap ik door te dansen helemaal op. Het is voor mij echt een medicijn.”
Tekst: Astrid van Leeuwen
Lees meer:
CV
Geboorteplaats:
Henan (China)
Bij Het Nationale Ballet sinds:
2012
Loopbaan bij Het Nationale Ballet:
Eerste solist (2016), tweede solist (2013), coryphée (2013), corps de ballet (2012)
Danste eerder bij:
Liaoning Ballet (Shenyang, China)
Opleiding:
Liaoning Ballet School (Shenyang, China)
Prijzen:
- 2020: nominatie voor Dancer of the Year Award, Dance Europe
- 2011: Seoul Ballet Competition (Zuid-Korea), eerste prijs
- 2009: CCTV National Dance Competition (China), eerste prijs
- 2008: Tokyo Ballet Competition (Japan), eerste prijs
- 2006: Tao Li Cap Dance Competition (China), eerste prijs
- 2006: Seoul Ballet Competition (Zuid-Korea), tweede prijs
Eervolle vermeldingen:
- 2019: ‘Outstanding performance by a female dancer’, Critics’ Choice Dance Europe