Sho Yamada

Monte Carlo 

Als dertienjarige al wint Sho een bronzen medaille tijdens de Youth American Grand Prix-finale in New York, wat hem een uitnodiging voor een zomercursus bij Canada’s National Ballet School oplevert. Vier jaar later volgt een eerste prijs tijdens de Japanse preselectie in Osaka, waarna hij een beurs ontvangt om een jaar aan de Académie Princesse Grace in Monte Carlo te studeren. “Canada was voor slechts twee weken; een jaar lang weg van huis zijn, was andere koek. Ik ben een echt familiemens en bovendien sprak ik nog uitsluitend Japans.” Desondanks bevalt het hem goed in Monaco en omdat Europa dansers meer kansen biedt dan Japan, doet hij bij diverse Europese gezelschappen – succesvol – auditie. Om vervolgens op advies van Luca Masala, directeur van de Académie Princesse Grace, voor Amsterdam te kiezen. “Ik ben”, zegt Sho, “nog steeds heel blij dat ik dat advies heb opgevolgd. Het eerste jaar in de Junior Company was – met alleen al meer dan veertig eigen voorstellingen – zwaar, maar zowel de groep als het werken met (artistiek coördinator – red.) Ernst Meisner was enorm inspirerend.” 

Don Quichot 

Al een jaar later, in 2014, maakt Sho de overstap naar Het Nationale Ballet en in de jaren daarna kent zijn carrière, zegt hij, ups en downs. “In het begin kreeg ik niet meteen de rollen waar ik op hoopte en toen die wel kwamen, heb ik in twee jaar tijd twee keer een voetbotje gebroken.” Het heeft hem geleerd om beter voor zijn lichaam te zorgen en meer stil te staan bij hóé hij dingen doet. “Door kleine aanpassingen in je techniek te doen, kun je ook komen waar je zijn wilt.”  

Kort na zijn blessure volgt, in 2018, zijn eerste hoofdrol: als Basilio schittert Sho in Alexei Ratmansky’s Don Quichot. “Dat was zó bijzonder, ik kon amper geloven dat het me overkwam.” Inmiddels heeft hij zich zowel in het klassieke als het eigentijdse repertoire ruimschoots bewezen. “Mijn opleiding was heel traditioneel, dus het klassieke werk ligt mij goed, maar in eigentijdse choreografieën voel ik mij vrijer en kan ik andere kanten in mijzelf ontdekken.” Een hoogtepunt is, wat dat laatste betreft, het werken met William Forsythe in juni 2023. “Dagen achtereen met hem in de studio zijn was ronduit geweldig. Hoe hij over elke stap nadenkt, aan het kleinste detail aandacht besteedt, en daarbij is hij ook nog eens ongelooflijk muzikaal.” 

Gevoel 

Sowieso wordt Sho erg gelukkig van het repeteren in de studio. “Ik houd ervan om met passen en mogelijkheden te stoeien, om dingen uit te testen. Misschien lukt het de eerste keer niet, maar als je maar blijft en blijft proberen, lukt het op een gegeven moment wel, en dan is het de kunst om uit te vogelen hóé je dat in vredesnaam voor elkaar gekregen hebt.” 

Lange tijd dacht hij dat vooral het technische aspect van ballet belangrijk was, maar meer en meer beseft hij dat techniek in feite niet meer dan een hulpmiddel is. Zijn grootste doel is dan ook om dichter bij zijn gevoel te komen, zodat hij ook zijn publiek meer kan laten voelen. Een tweede doel is om nóg meer te genieten van wat hij doet. “Voorheen kon ik heel gestrest raken als ik viel of als een pas niet lukte, maar uiteindelijk draait het allemaal om mindset. Het lukt mij nu meer en meer om te focussen op het plezier dat dansen mij brengt en op alles wat wél goed gaat.” 

Tekst: Astrid van Leeuwen