Balanchine / Van Manen / Arqués

Knetterende choreografie

The Four Temperaments is een van de vroege werken van de Russisch-Amerikaanse George Balanchine (1904-1983). Behalve een belangrijk sleutelwerk in zijn oeuvre, was het in 1961 ook het eerste Balanchine-ballet dat Het Nationale Ballet op het repertoire nam. Dat het inmiddels ruim 75 jaar oud is, is haast onvoorstelbaar: de ingenieuze, pittige, regelmatig zelfs van energie knetterende choreografie voegt nog altijd een magische dimensie toe aan de gelijknamige compositie van Hindemith. 

Onstuimig en melancholiek 

De Nederlandse grootmeester Hans van Manen (1932) lijkt, volgens danscritici, in zijn Frank Bridge Variations zelfs het énige mogelijke gedanste antwoord te geven op Benjamins Brittens Variations on a Theme of Frank Bridge. In melancholische duetten, driftige solo’s en krachtige groepsdelen leeft hij zich uit in contrasten: scherp en vloeiend, exact en vrij, onstuimig en melancholiek. Maar hoe uiteenlopend ook, samen vormen de negen delen een even vanzelfsprekende als verbluffende eenheid. 

Mannelijkheid 

Het derde werk in dit programma is Manoeuvre, dat Spanjaard Juanjo Arqués (1977) in 2020 voor Het Nationale Ballet creëerde. Het is een abstracte choreografie, die echter geïnspireerd is door gedachten over de veranderende kijk in onze westerse maatschappij op het begrip mannelijkheid. Arqués zette zijn choreografie op Shaker Loops van John Adams, die in 2022 zijn vijfenzeventigste verjaardag viert. Arqués: “Het is muziek die door veel choreografen vóór mij is gebruikt, maar ik heb altijd geweten dat ik er ooit mijn eigen interpretatie aan wilde geven.”