Helen Pickett en James Bonas over Lady Macbeth
Het verhaal achter het verhaal
In de tweede akte van zijn toneelstuk Macbeth laat William Shakespeare een van de meest intrigerende personages, Lady Macbeth, plotseling van het toneel verdwijnen. Choreograaf Helen Pickett en regisseur James Bonas kiezen in hun ballet Lady Macbeth voor een andere benadering: zij tonen het beroemde verhaal juist door de ogen van deze complexe vrouw.
Pickett: “James en ik schrijven voor onze balletten nieuwe bewerkingen van bestaande stukken. Daarbij is het ons gezamenlijke doel om binnen de balletwereld een oeuvre te creëren van verhalen rondom sterke vrouwelijke personages.”
Bonas: “Wanneer je een nieuw werk maakt, moet je jezelf altijd afvragen: waarom juist dit en waarom juist nu? Lady Macbeth bevat heel veel redenen waarom we dit verhaal nu moeten vertellen. Het gaat over een vrouw in een machtspositie, die door de mannen om haar heen buitenspel wordt gezet en zichzelf daarna zo erg verliest dat ze als het ware ook zichzelf buitenspel zet. Je ziet hoe corruptie zich verspreidt wanneer er op een verkeerde manier met macht wordt omgegaan, zoals je dat op dit moment overal ter wereld ziet gebeuren. En dat alles vanuit het perspectief van een vrouw, die ook nog eens van veel mensen het favoriete personage in het toneelstuk is.”
Hoe en waaroms
In hun ballet diepen Pickett en Bonas het personage van Lady Macbeth verder uit en leggen ze het ‘verhaal achter het verhaal’ bloot.
Pickett: “Lady Macbeth wordt gek en verhangt zichzelf, maar in het originele toneelstuk zie je niet hoe en waarom. Die ‘hoe en waaroms’ zijn een groot onderdeel van onze benadering. We maken bijvoorbeeld heel zichtbaar hoe close Lady Macbeth en haar man aan het begin van het stuk zijn. Zij is echt de drijvende kracht achter Macbeth en helpt hem aan de macht te komen. Maar wanneer hij uiteindelijk koning is, distantieert hij zich plotseling van haar en dat heeft een grote impact op Lady Macbeth. Het is eigenlijk een voorbeeld van een vrouw wier macht wordt ontnomen.”
James Bonas
“Wat in het toneelstuk offstage gebeurt, brengen wij in het ballet onstage”
Bonas: “Omdat er in het toneelstuk alleen maar over de zelfmoord van Lady Macbeth wordt gespróken, maar je deze niet ziet, was het voor ons interessant om het toneel als het ware om te keren. Wat in het toneelstuk offstage gebeurt, brengen wij in het ballet onstage.” Dit betekent echter niet dat je het verhaal van Macbeth moet kennen om Lady Macbeth te kunnen begrijpen. “Helen en ik vinden het beiden heel belangrijk dat ook mensen die het originele stuk niet kennen onze adaptatie kunnen volgen. Maar voor de mensen die het origineel wel kennen kan het extra leuk zijn om te merken: ‘Hé, dat is die scène waarover je in het toneelstuk hoort!’”
Symbiotische samenwerking
Waar het binnen de balletwereld gebruikelijk is om makers in duidelijke hokjes – choreograaf, dramaturg en regisseur – in te delen, zijn deze scheidingslijnen in de samenwerking tussen Pickett en Bonas veel minder scherp afgetekend.
Pickett: “Wie ons samen in de studio ziet, zal merken dat we op een heel symbiotische manier met elkaar werken. We zijn beiden kapitein op het schip en er is binnen ons team een geweldig gebrek aan ego. We weten allebei dat ja knikken onze kunst niet verder brengt; we moeten elkaar en onze keuzes blijven bevragen. Alleen zo kunnen we een emotionele en fysieke taal creëren die echt een ervaring is voor het publiek.”
Tekst: Rosalie Overing
