De spectaculaire val van de scheepsjongen

In een klein vissersdorp wordt Peter Grimes verdacht van moord. Die verdenking zal uiteindelijk tot zijn tragische ondergang leiden. De moord – of toch gewoon een ongeluk? – is dan ook een sleutelmoment in de opera. En dat vraagt om een dramatisch special effect.

Of Peter Grimes nou schuldig is of niet, feit is dat we in de productie een jongetje van een hoge pier zien vallen. Vakman special effects Koen Flierman: “Om dat te verbeelden, dachten we eerst gewoon een pop te gebruiken. Als je het echte jongetje stiekem uit het zicht laat verdwijnen en dan een pop van de pier gooit, lijkt het net alsof hij dat is. Dat werkte inderdaad prima, maar er was één probleem: het veroorzaakte veel te weinig drama. De afstand was te klein, waardoor je het vallende lichaam te kort zag. We moesten dus iets vinden om de val te rekken en ’m dramatischer te maken.” 

Net niet 

Het volgende idee: een tweedelige val. Het publiek ziet de jongen – nu wel de echte, dat maakt toch meer indruk – naar achter vallen in een groot net, nog even spartelen en vervolgens verder naar beneden zakken, totdat hij onder het toneel uit beeld verdwijnt. Flierman: “Ik dacht aan een kruisnet: zo’n net heeft vier armen en als er iets in valt, sluiten de armen door het gewicht en ligt de vangst veilig onderin. Met een mens werkt dat prima, maar wel alleen als je op je rug landt: dan kun je je romp naar je benen vouwen. Land je op je buik, dan heb je een dwarslaesie. Dat konden we natuurlijk niet riskeren.”

Volkomen veilig vallen 

Nieuwe poging: hetzelfde idee, maar dan met een krabbennet – om wel in de visserssfeer te blijven. Met een groot stalen vierkanten frame en een knooploos net ligt dit nog lekker ook. Er moest alleen nog iets voor de demping en de tweede val worden bedacht: “Dat hebben we voor elkaar gekregen door het net aan zowel een touw als aan onzichtbare staalkabels op te hangen, waaraan weer bochtdempers zijn bevestigd. Dat zijn opgekrulde ijzeren staven, die – eenmalig – uit kunnen rekken tot bijna 1,5 meter. Hierdoor zakt het net dus een stukje wanneer het jongetje erin springt en wordt zijn eerste val gebroken. Na zijn sparteloptreden maken we het touw waaraan het net hangt los, waardoor het net nu helemaal naar beneden valt. Niet zomaar natuurlijk: we controleren de valsnelheid met een rem-installatie, die via de onzichtbare kabels aan het net is verbonden. Wanneer hij uit zicht is landt het jongetje zo uiteindelijk rustig met net en al op een groot kussen onder het toneel, en voilà.”