Hoe maak je een opera zo duurzaam mogelijk?
Een gloednieuwe opera met 82 kostuums, bijzondere rekwisieten en vlammende special effects – maar dan wel zo duurzaam mogelijk geproduceerd. Hoe doe je dat?
Bij Nationale Opera & Ballet onderzochten we hoe we onze producties zo duurzaam mogelijk kunnen creëren. Om de milieu-impact van onze producties te kunnen verminderen hebben we de Green Deal richtlijn opgesteld. De nieuwe opera The Shell Trial, die op 16 maart 2024 in première ging, is als een van de eerste producties volgens de Green Deal geproduceerd. Hierbij is er onder andere gekeken naar hoe aspecten als kostuumproductie, reisverkeer en het gebruik van special effects duurzamer kunnen. En mét succes!
Belangrijkste resultaten
De totale milieubelasting van The Shell Trial lag drie keer lager dan bij eerder gemeten producties. Door zoveel mogelijk bestaande producten en materialen opnieuw te gebruiken is de totale circulariteitsscore (percentage hergebruikte materialen) van de productie uitgekomen op maar liefst 82%. Zo was het overgrote deel van de kostuums afkomstig uit onze eigen kostuumopslag, en hebben we de helft van de rekwisieten tweedehands gekocht. Daarnaast is de gehele productie zelf ook weer 100% herbruikbaar. Alle elementen zijn zo geproduceerd dat ze opnieuw kunnen worden gebruikt. De onvermijdelijke CO2 die met het maken van The Shell Trial is uitgestoten, is geabsorbeerd met partner Trees for All.
Green Deal wordt standaard productiemethode
De resultaten laten zien dat deze eerste pilot is geslaagd, en daarom wordt produceren volgens de Green Deal vanaf nu onze standaard. Sommige bevindingen hebben zelfs direct geleid tot een extra duurzame stimulans in ons theater; zo worden onze geveldoeken nu bijvoorbeeld van 100% gerecycled PET-materiaal gemaakt. Ook delen we onze opgedane kennis graag met andere culturele instellingen, om iedereen te inspireren en om handvaten te bieden bij het verduurzamen van productieprocessen.
Meer weten? Hieronder vind je de resultaten per productieonderdeel.
Kostuums
Voor de 82 kostuums was 221 kilo aan materialen nodig. Hiervoor hebben we 146 kilo uit eigen opslag kunnen gebruiken, 95 kilo aan stoffen en kledingstukken tweedehands gekocht, en slechts 8 kilo aan nieuwe materialen – zoals hennep en wol – aangeschaft.
Decor
Voor de decors was in totaal 11.220 kilo nodig. 82% hiervan werd hergebruikt van vorige producties uit onze opslag, en er werd 2000 kilo ingekocht aan materialen met een lage milieu-impact.
Rekwisieten
Naast kostuums en decors maken ook rekwisieten een belangrijk deel uit van deze productie. Voor The Shell Trial kwam 29% hiervan rechtstreeks uit onze opslag en 49% werd tweedehands ingekocht (en vervoerd met bakfietsen). De meeste CO2-uitstoot werd veroorzaakt door het kopen van 124 kilo staal voor de creatie van een stalen huisje.
Special effects
In het eerste concept was het idee aanwezig om een regengordijn te creëren met vers drinkwater. Dit was echter niet duurzaam, en dit concept is dan ook vervangen door een ‘regen’ van versnipperd (oud) papier, ingezameld binnen het theater. Ook was er een wens voor een twee minuten lang brandend vuur op het toneel. De impact hiervan is vergelijkbaar met het produceren van 400 eieren, 650 tulpen of 260 kilometer vliegen. Het team koos er daarom voor de vlamtijd in te korten en zo de impact op het milieu met 60% te verminderen.
Reizen en transport
Niet alleen materialen moeten vervoerd worden, maar ook onze bezoekers én artiesten moeten het theater bereiken. We beperkten reizen en transport tot waar dat echt nodig was, en kozen dan voor een duurzamere optie, zoals de trein of elektrische voertuigen. In totaal omvatte de zakelijke reisbewegingen 78% van alle emissies voor deze productie. Om ons publiek een duurzamere reisoptie te bieden dan individueel met de auto naar het theater te komen, activeerden we de carpoolwidget Slinger. Hiermee worden via onze website heel eenvoudig carpoolmogelijkheden aangeboden. Ten slotte gaat – na de voorstellingsreeks in Amsterdam – The Shell Trial zelf nog op reis: zo is de opera te zien op onder andere de Bregenzer Festspiele (Oostenrijk). Alle decors, kostuums en rekwisieten worden daarvoor op de meest duurzame manier vervoerd met vrachtwagens op biodiesel.
CO2 compensatie
Alle betrokken producenten van The Shell Trial hebben een project uitgekozen om de CO2-uitstoot te compenseren. Nationale Opera & Ballet is een samenwerking aangegaan met Trees for All, een CBF-erkend goed doel. Trees for All plant bomen in Nederland en in het buitenland voor een beter klimaat, meer biodiversiteit en gezondere leefomstandigheden. Alle bezoekers van The Shell Trial is bij aankoop van een voorstellingskaartje gevraagd een bijdrage te leveren aan twee duurzame bosprojecten: een nieuw kleibos in het Brabantse Groene Woud en aan het herstel van een tropisch bos, tevens het leefgebied van de orang-oetan, op Borneo. Bezoekers gaven ten hoogte van € 484, wat gelijk staat aan 96 bomen. Er waren 120 bomen nodig om de totale emissies van The Shell Trial te absorberen.
